EA Sports FC 24 review: een nieuwe naam voor de beste voetbalgame ooit*

Met de naamswijziging van FIFA naar EA Sports Football Club heeft Electronic Arts de verwachting gecreëerd dat hun nieuwe voetbalgame een grondige make-over zou krijgen. Dat is echter niet gebeurd. EA Sports FC 24 is mede dankzij de nieuwe spelersanimaties ongetwijfeld de beste voetbalgame ooit, maar die prestatie is, de naamsverandering ten spijt, wederom bereikt met een schijnbaar minimum aan inspanningen.

Gebeten door de voetbalmicrobe

Al sinds mijn jeugd ben ik gebeten door de ‘voetbalmicrobe’. De drang naar voetbal in al zijn vormen. Het begon met voetbal spelen, dan met voetbal kijken en sinds de kerstperiode van 1993 kennen we de ultieme combinatie van voetbal spelen en videogames: het concept ‘FIFA spelen’ was geboren. Mijn eerste herinnering aan FIFA is FIFA 98: Road To World Cup. Met de mogelijkheid om indoor te spelen en je spelers grote hoofden aan te meten. Sindsdien is er echter veel veranderd in de FIFA-reeks. De graphics en de gameplay werden jaar na jaar beter, maar gaandeweg verschoof de focus van ontwikkelaar EA Sports naar die o zo vervloekte heilige graal in de videogame-industrie: de microtransacties die in FIFA veelvuldig aangewend worden om een succesvol team op te bouwen in de Ultimate Team spelmodus.

Maar goed, de voetbalmicrobe dus. Die is bij mij nog steeds aanwezig. Mijn voorkeur voor verhalende games zorgden ervoor dat ik grote fan was van The Journey: de verhalende modus die in FIFA 17 opdook en tot en met FIFA 19 het verhaal volgde van Alex Hunter die als complete nobody gaandeweg een wereldster bij Real Madrid werd. Nadien bekoelde mijn interesse, maar ik bleef wel sporadisch FIFA spelen. Het grote plezier haalde ik echter enkel nog uit de sporadische wedstrijdjes tegen vrienden. Tot ik vorig jaar FIFA 23 mocht reviewen. Ik spendeerde een dertigtaal uur met de verschillende spelmodi om een uitgebreide review te kunnen schrijven. Ik dacht dat ik vertrokken was voor een goed FIFA-jaar, maar uiteindelijk verdween het spel weer van mijn radar. Tot het afgelopen zomer weer begon te kriebelen. De transferperiode zat daar zeker voor iets tussen: elk jaar opnieuw ben ik (en veel mensen samen met mij) benieuwd hoe de nieuwe spelers zullen presteren en welke teams er nu overpowered aan de aftrap zullen verschijnen. Toen Davy me vroeg of ik FIFA, euh… EA Sports FC 24 wou reviewen, moest ik dus geen twee keer nadenken. Vooruit met de GOAT!

Verticaal voetbal

Het eerste wat je opvalt wanneer je EA Sports FC 24 opstart, zijn de menutitels die niet langer geblokt op je scherm verschijnen, maar in sobere tekst onder elkaar staan. Je scrollt op het startscherm ook niet langer horizontaal door de verschillende spelmodi, maar verticaal. Die spelmodi zijn overigens allemaal dezelfde als vorig jaar: je kan offline losse wedstrijden of tornooien spelen, aan de slag gaan als manager of speler, een team bouwen (en je desgewenst blauw betalen) in Ultimate Team, een speler creëren en daar online mee spelen in Pro Clubs of met bestaande teams online seizoenen spelen. Een groot aanbod aan spelmodi dus. En ik tackelde ze allemaal.

Nieuwe spelersanimaties en unieke spelersvaardigheden

EA Sports FC 24 verplicht je in tegenstelling tot voorgaande FIFA-games niet om een oefenwedstrijd te spelen vooraleer je aan de slag kan gaan met het spel, maar toen ik een wedstrijdje startte in de Aftrap-modus, kreeg ik wel meteen de melding dat de artificiële intelligentie mee zou bepalen wat de beste moeilijkheidsgraad is voor mijn niveau. Moeilijkheidsgraad ‘wereldklasse’ bleek bij aanvang nét te hoog gegrepen, dus strandde ik op het (voor mij iets te eenvoudige) professionele niveau. In mijn wedstrijd met Man City werd het meteen duidelijk dat de spelersanimaties vernieuwd werden. De bal ging vlot rond en de spelers bewogen heel natuurlijk. Ik zag enkele soepele balcontroles en dribbels en was aangenaam verrast. Ook wanneer ik later met Burnley speelde, kon ik mooie acties op de mat toveren. Aan de stilstaande fases zoals hoekschoppen, vrije trappen en penalty’s werd er deze keer niets gewijzigd.

Ik koos voor mijn openingswedstrijd trouwens bewust voor Manchester City om die andere nieuwigheid uit te testen: PlayStyles(+). Elke topspeler in het spel heeft namelijk unieke vaardigheden (PlayStyles) zoals snelheid, kracht of inzicht. De uitzonderlijke talenten beschikken over PlayStyles+ zoals een extra krachtig schot (bv. Haaland), extreme snelheid (bv. Mbappé) of geniale dribbels (bv. Vinicius Jr). Aangezien Manchester City enkel over topspelers beschikt, was dit de uitgelezen ploeg om mee aan de slag te gaan en deze feature te testen. Haaland scoorde meteen met zo’n krachtige kopbal in mijn eerste wedstrijd, maar ik zal er nog een pak meer moeten spelen om te zien of deze unieke spelersvaardigheden ook echt zo’n grote impact hebben op de gameplay. Wel opvallend: na een week spelen en pakweg 30 wedstrijden op de teller, heb ik nog geen enkele onverklaarbare blunder van een keeper gezien.

Steeds meer augmented reality

Eveneens opvallend tijdens het spelen van je eerste wedstrijden in EA Sports FC 24 is de aanwezigheid van augmented reality. Er was al heel wat AR informatie aanwezig in FIFA 23, maar de hoeveelheid ervan is nog wat opgedreven en de info (zoals balbezit, aantal kansen, spelersvermoeidheid…) is ook mooi vormgegeven. Kudo’s aan de grafische ontwerpers bij EA!

Een fout maken was trouwens ook nog nooit zo leuk als in deze nieuwste editie, aangezien de camera dan sporadisch het standpunt van de scheidsrechter inneemt en je in first person modus die kaart kan incasseren. Je kan vervolgens letterlijk de (gefrustreerde) emoties van het gezicht van de speler in kwestie aflezen. Heerlijk!

Steeds meer gelijkenissen met Football Manager in carrièremodus

Allereerst startte ik een nieuwe managerscarrière. Ik scrollde even door de bestaande voetbalcoaches en koos ervoor om met (een niet zo geslaagde versie van) Vincent Kompany bij Burnley aan de slag te gaan. Ik werd vooral aangetrokken door de vele ex-spelers uit onze eigen Jupiler Pro League en was natuurlijk ook benieuwd of ik beter kon doen dan Vince The Prince met de huidige spelersselectie. Ik kreeg meteen een eerste vernieuwing te zien toen ik mijn tactische visie moest kiezen. Ik kreeg de keuze uit tiki taka, het tegenwoordig heel populaire gegenpressing, flankvoetbal, kick & rush, de bus parkeren en countervoetbal.

Ik botste snel daarna op een tweede toen ik verschillende trainers moest selecteren die mijn spelers zouden begeleiden. Die trainers hebben bepaalde kwaliteiten en je kan (bij Burnley althans) ook maar een beperkt aantal trainers inzetten. Ik benutte meteen het volle trainerspotentieel en zag achteraf in het team management venster wat de impact daarvan was op mijn selectie: elke speler kreeg betere (verwachte?) statistieken. De gelijkenis met Football Manager is hier niet ver te zoeken, al stelde ik me wel meteen de vraag of de impact van mijn beslissingen even voelbaar zal zijn als in het simulatiespel, aangezien ik hier nog steeds zelf mijn team op de grasmat bestuur. Om je team hélemaal voorbereid aan de aftrap te krijgen, kan je trouwens een persconferentie inlassen (in deze versie kan het enkel bij topmatchen, wat een verademing is) of een trainingsessie inlassen die sommige spelers een boost geeft. Je krijgt voorafgaand aan elke wedstrijd ook een uitgebreid scoutingsrapport van de vorm van de tegenstander, diens tactiek en de sterspelers om in het oog te houden. Netjes.

Waar ik in voorgaande FIFA-games na verloop van tijd steeds meer westrijden ging simuleren, maar daarbij wat realisme en controle miste, is dat in EA Sports FC 24 helemaal anders. De mogelijkheden om in te grijpen zijn eindeloos: je kan een wedstrijd tot het einde simuleren, maar ook in 2D of zelfs live (met zicht vanaf de zijlijn) simuleren en op het gewenste moment invallen. Daarnaast kan je er ook nog eens voor kiezen om slechts korte stukken van je wedstrijden te spelen en daarbij kan je ook nog eens kiezen uit alle (aanvallende én defensieve) fases of enkel de aanvallende fases. Een stilstaand beeld met een aftelklok bereid je dan voor op wat er komen gaat waarna je vliegensvlug de situatie moet inschatten en de juiste keuzes maken om een goal te scoren (of te vermijden). Eenmaal je de bal verliest, is de fase voorbij en wordt de wedstrijd verder gesimuleerd tot de volgende beslissende fase. Een leuke toevoeging! Na afloop zie je sfeerbeelden van de wedstrijdcommentatoren die de wedstrijd analyseren of een reporter die klaarstaat om een speler te interviewen, fijne details die de voetbalsfeer van het spel naar een hoger niveau brengen.

Spelerscarrière met carrièreplanning

Over de modus ‘spelerscarrière’ kunnen we kort zijn, want veel is er daar niet veranderd. Je maakt zelf een speler of kiest een bestaande voetballer en een club. Vervolgens speel je je in de gratie van de trainer tot je in het basiselftal terechtkomt. Ik koos voor Nusa van Club Brugge en mocht na 1 wedstrijd op de bank al meteen in de basis starten. Eitje. Bij elke wedstrijd krijg je net als in FIFA 23 enkele doelen vooropgesteld die je een bonus bezorgen wanneer je die behaalt. Met de behaalde punten kan je je speler gaan upgraden in 3 categorieën of persoonlijkheden: Maverick, Heartbeat en Virtuoso. Zo word je speler eerder een goaltjesdief, spelmaker of teamspeler. Klinkt herkenbaar, niet? De enige nieuwigheid in deze spelmodus lijkt voorlopig de mogelijkheid om je manager zorgvuldig je carrière te laten uitstippelen. Zo kan je aangeven welk team je op het oog hebt als volgende club en omgekeerd zal je manager je ook enkele clubs voorstellen als potentiële zomer- of wintertransfer. Om die transfer waar te maken moet je speler wel aan bepaalde voorwaarden (scoor X aantal goals, geef X aantal assists) voldoen.

Het ultieme vrouwenteam

In de inleiding kon je al lezen dat Ultimate Team niet mijn favoriete gamemodus is. In een grondige review van EA’s nieuwste voetbalgame mag deze spelmodus echter niet ontbreken. In de paar uur dat ik Ultimate Team speelde, ontdekte ik niet veel nieuwigheden, behalve de opvallendste van allemaal natuurlijk: er doen nu ook vrouwen mee. Vrouwenvoetbal is niet nieuw in de FIFA-reeks, maar maakt nu voor het eerst zijn opwachting in de populairste gamemodus. Het leukste daaraan is dat de vrouwen gewoon mogen meedoen met de mannen in gemengde teams. Qua gameplay verandert dit niet veel, maar het is best inclusief en vooruitstrevend van Electronic Arts! Een vernieuwing die wél impact heeft op de gameplay, is het feit dat je in EA Sports FC 24 spelers kan laten ontwikkelen door ze in een zogeheten Evolution-slot te plaatsen en uitdagingen met die speler te voltooien. Zodra je de uitdagingen hebt voltooid, krijgt de speler in kwestie permanente upgrades.

Volta? Vergeet het!

Of ik de straatvoetbalmodus Volta nog eens een kans heb gegeven? Jazeker! Of ik het plezant vond? Helemaal niet. Bij de aankonding van Volta ten tijde van FIFA 20 was ik enhousiast om de langverwachte opvolger van FIFA Street te testen. In praktijk bleek Volta echter een rommeltje. FIFA Street had een geheel eigen stijl en over-the-top gameplay. Volta is (voor mij althans) te realistisch om leuk te zijn. De focus is sinds FIFA 23 ook verschoven naar online wedstrijden en Fall Guys-achtige minigames die zo chaotisch verlopen dat het frustrerend is. Ik speelde vier minigames en op het einde won een grote zwarte speler met een witte legging, roze haar en een paarse baard terwijl er confetti over het scherm spatte. Een beetje fun en customization kan leuk zijn, maar Volta is een gekkenhuis vol clowns. Eentje waarbij spelers dan nog eens liefst voor eigen succes gaan in plaats van als team te spelen. Doe me een plezier en voer Volta maar af, EA. Investeer het vrijgekomen budget in de basisgame of een waardige opvolger voor FIFA Street.

(Niet meer zo Pro) Clubs

Pro Clubs is omgedoopt tot Clubs en heeft nu ook cross-play, maar is niet cross-gen. De speler die je creëerde in Volta kan je gebruiken in Clubs (of omgekeerd) en de progressie die je maakt, telt voor beide spelmodi. Een leuk handigheidje. Minder handig was het feit dat ik geen enkele wedstrijd in Clubs kon opstarten. EA Sports is op de hoogte van dit probleem en zorgt (hopelijk snel) voor een oplossing.

Gebrek aan concurrentie

Eigenlijk is de voetbalreeks van EA Sports nog het best te vergelijken met de iPhones van Apple: je weet dat je eigenlijk geen nieuw exemplaar nodig hebt, de veranderingen zijn beperkt los van die ene gimmick, maar toch zit je elk jaar watertandend naar de presentaties te kijken en twijfel je toch om er eentje aan te schaffen. Waar Apple nog concurrentie heeft van alle Androids op deze planeet, heef EA echter meer geluk: concurrent Konami heeft Pro Evolution Soccer begraven en omgetoverd tot het misbaksel genaamd eFootball PES, een veredelde mobile game die op console op zijn zachtst uitgedrukt niet zo mooi overkomt. Op nieuwe concurrentie van het onlangs aangekondigde Man of the Match is het nog wachten tot 2025. Tot dan heeft Electronic Arts dus vrij spel. En waarom zou je dan veel tijd en moeite investeren in een succesrecept dat al hopen geld in het laatje brengt? Anderzijds: if it ain’t broken, don’t fix it... Om af te sluiten kunnen we met zijn allen nog even genieten van het haar van Grealish dat prachtig op en neer wipt na een doelpunt. Daar doen we het voor, toch?